5 χρόνια Schoolwave

Τι είναι τελικά το Schoolwave;

α) Ένας διαγωνισμός ταλέντων, β) Μια ευκαιρία προώθησης

γ) Ένα πάρτυ των χορηγών, δ) Μια μεγάλη μαθητική γιορτή.

Δικαιολογείστε την απάντησή σας.

ΦΩΤ.: Γεράσιμος Δομένικος

Mια άγνωστη μαθητική μπάντα από την Αλεξανδρούπολη ανεβαίνει στη σκηνή. Οι τεχνικοί τρέχουν να την εξυπηρετήσουν. Από κάτω ένα πλήθος 5.000 παιδιών χειροκροτούν. Αυτή η εικόνα που πλέον είναι κλασική στο Schoolwave ήταν πριν 10 χρόνια αδιανόητη. Τι δουλειά θα είχε μια άγνωστη μπάντα της επαρχίας στην Αθήνα; Γιατί να τρέξουν οι τεχνικοί να εξυπηρετήσουν τα «πιτσιρίκια»; Πώς μαζεύτηκαν 5.000 άτομα από κάτω;
Χρειάστηκαν πολλές ιδέες, πολύς κόπος και πολλά χρήματα για να φτάσουμε σ’ αυτό το αποτέλεσμα. Είναι καιρός να κάνουμε έναν απολογισμό. Όχι μόνο γιατί φέτος κλείνουμε 5 χρόνια (που ήδη είναι πολλά για ένα φεστιβάλ που ξεκίνησε από το πουθενά), αλλά και γιατί η επιτυχία του Schoolwave οδήγησε σε μια σειρά από παρεξηγήσεις. Τόσο σε κάποιους που είναι μέσα στο φεστιβάλ, όσο και σε κάποιους που είναι απ’ έξω.

Το ξεκίνημα

Όσοι πιστεύουν ότι για να κάνεις κάτι στην Ελλάδα χρειάζεσαι μέσο, θα απογοητευθούν. Το 2003 πήραμε συνέντευξη από την τότε δήμαρχο Αθηναίων, Ντόρα Μπακογιάννη. Δεν την ξέραμε, δεν ανήκαμε στο κόμμα της (όπως και σε κανένα κόμμα), δεν τη γλείψαμε. «Φέρτε μου ιδέες για τους νέους» μας είπε στο τέλος της συνέντευξης. Ένα χρόνο μετά της πήγαμε την ιδέα του Schoolwave. Θέσαμε ως όρο να το στηρίξει οικονομικά χωρίς παρεμβάσεις και καπελώματα. Το δέχτηκε. Λίγες μέρες πριν το φεστιβάλ όμως, μια σύμβουλός της μας ρώτησε τι ώρα θα ανέβει η Δήμαρχος για να χαιρετίσει το φεστιβάλ. «Δεν θα ανέβει» της λέμε. «Τι δουλειά έχει ένας Δήμαρχος να βγει να μιλήσει σε ένα ροκ φεστιβάλ; Θα την πάρουν με τις ντομάτες!». Η σύμβουλος επέμεινε. Τότε πήγαμε να βρούμε την ίδια την Μπακογιάννη. «Δεν είχα ποτέ τέτοια πρόθεση» μας ξεκαθάρισε. «Καμιά φορά δε με εκπροσωπούν σωστά οι συνεργάτες μου».

Ο στόχος

Δεν ήταν ένας αλλά πολλοί: Ένα φεστιβάλ μαθητικών συγκροτημάτων χωρίς βραβεία και ανταγωνισμούς.Ένα live σε μια μεγάλη σκηνή με έναν (επιτέλους) καλό ήχο. Μια ευκαιρία να ξεφύγουν τα παιδιά από την πλήξη του σχολείου. Μια αφορμή να βρεθούν μαζί. Με δυο λόγια, μια μεγάλη μαθητική γιορτή.

Η επιλογή των συγκροτημάτων

Το αναγκαίο κακό του φεστιβάλ. Κάπω ς πρέπει να γίνει μια επιλογή. Δε γίνεται να παίξουν και τα 250 συγκροτήματα που δηλώνουν κάθε χρόνο συμμετοχή. Προσπαθούμε πάντως να κάνουμε τη διαδικασία όσο πιο δίκαιη γίνεται. Κάθε συγκρότημα στέλνει demo με δύο τραγούδια, τα οποία ακούει η επιτροπή και επιλέγει τα 81. Κατόπιν έρχονται τα 81 συγκροτήματα για ακρόαση στην Αθήνα, τα ακούει live η επιτροπή και επιλέγει τα 21 που θα παίξουν στο φεστιβάλ. 
Τη γκρίνια βέβαια δεν τη γλιτώνουμε. Υπάρχουν συγκροτήματα που μόλις δουν ότι έχουν κοπεί διαμαρτύρονται ευγενικά. «Ποια είναι τα κριτήρια της επιτροπής;» ρωτάνε. Τα κριτήρια είναι η προσωπική αισθητική του κάθε μέλους. Γι’ αυτό και η τελική κρίση δεν είναι –δεν μπορεί να είναι- «αντικειμενική». Αυτό ισχύει για οποιαδήποτε επιτροπή οποιουδήποτε φεστιβάλ. 
Υπάρχουν, βέβαια, και συγκροτήματα που ξεφεύγουν. Μόλις βγουν τα αποτελέσματα, αρχίζουν να λένε ότι η επιτροπή είναι «άσχετη» και το φεστιβάλ «στημένο». «Αν τα πιστεύατε όλα αυτά», τους απαντάμε, «ας είχατε την αξιοπρέπεια να μη δηλώσετε καν συμμετοχή». 

Η επιτροπή

Κάθε χρόνο μπαίνουν στη διαδικασία να ακούσουν 250 demo (500 τραγούδια!) και μετά, για δύο συνεχόμενες μέρες, να δουν live 81 συγκροτήματα. Βάζουν το κύρος τους, την αισθητική τους και τον χρόνο τους. Και δεν πληρώνονται.

Γιάννης Πετρίδης: Είναι respect για όλους τους ραδιοφωνικούς παραγωγούς. Η θρυλική εκπομπή του στο κρατικό ραδιόφωνο κλείνει φέτος 34 χρόνια. Τον καλούν κάθε τόσο να μετέχει (με αμοιβή) στις επιτροπές στα διάφορα talent shows της τηλεόρασης και φυσικά αρνείται. 

Γιώργος Κουμεντάκης: Συνθέτης «κλασικής» μουσικής. Έργα του παίζονται σε όλο τον κόσμο από διάσημες ορχήστρες και κουαρτέτα (τελευταίο ήταν το Kronos Quartet). Ήταν ο μουσικός υπεύθυνος της τελετής έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων. Ζει μόνιμα στην Τήνο. 

Νίκος Κυπουργός: Συνθέτης, που έχει βραβευτεί επανειλημμένως στην Ελλάδα και στο εξωτερικό για την κινηματογραφική και θεατρική μουσική του. Ήταν το δεξί χέρι του Μάνου Χατζιδάκι. Ζει μόνιμα στη Σύρο.

Βασιλικός: Η ψυχή των Raining Pleasure, του συγκροτήματος που άνοιξε τον δρόμο για τα αγγλόφωνα σχήματα στην Ελλάδα. Πίστεψε στο Schoolwave από την πρώτη στιγμή. «Μακάρι να υπήρχε Schoolwave όταν ήμουν εγώ μαθητής», μας είχε πει. Ζει μόνιμα στη Γερμανία.

Σάκης Τόλης: Τραγουδιστής και συνθέτης των Rotting Christ. Όταν άρχισαν να αυξάνονται ραγδαία οι συμμετοχές από μέταλ συγκροτήματα, χρειαστήκαμε επειγόντως έναν «ειδικό». «Είναι τιμή μου να έρθω», μας είπε και φυσικά η τιμή ήταν δική μας. Οι μεταλάδες ξέρουν γιατί.

Οι καλεσμένοι

Στην αρχή τους καλούσαμε όχι μόνο επειδή μας άρεσε η μουσική τους, αλλά και για να φέρνουν κόσμο που θα άκουγε και τα μαθητικά συγκροτήματα. Τώρα πια αυτό δεν είναι απαραίτητο. Κάθε μέρα έρχεται έτσι κι αλλιώς πέντε-έξι χιλιάδες κόσμος. Συνεχίζουμε όμως την παράδοση γιατί προσθέτουν κάτι στη γιορτή. Ως τώρα απ’ το Schoolwave έχουν περάσει οι Active Member, Παύλος Παυλίδης και B-Movies, Raining Pleasure, Αλκίνοος Ιωαννίδης, Ρόδες, Monika, Mary & the Boy, Γιάννης Αγγελάκας και οι Επισκέπτες, Firewind, Μάρκος από Locomondo.

Οι χορηγοί

Αυτοί κάνουν τη δουλειά τους και εμείς τη δική μας. Αυτοί χρησιμοποιούν το φεστιβάλ για να προωθήσουν τα προϊόντα τους κι εμείς χρησιμοποιούμε τους χορηγούς για να καλύψουμε κάποια από τα έξοδα. Η μάχη που δίνουμε μαζί τους είναι μην το παρακάνουν. Πέρυσι μια μεγάλη πολυεθνική εταιρία μας πρότεινε αποκλειστική χορηγία που θα κάλυπτε όλα τα έξοδα. Μας έθεσαν ως όρο να μπει το όνομα της πολυεθνικής δίπλα στο όνομα Schoolwave (πώς λέμε Skoda-Ξάνθη;). Φυσικά αρνηθήκαμε. Από κει και πέρα, το ζήτημα είναι απλό: Ή χορηγούς θα έχουμε ή εισιτήριο 15 ευρώ.

Ο κόσμος

Ανταποκρίθηκε από την πρώτη στιγμή. 10.000 πέρασαν από το πρώτο Schoolwave, 20.000 στη συνέχεια. Η κρίσιμη στιγμή ήταν πέρσι όταν αλλάξαμε χώρο και πήγαμε από την downtown Τεχνόπολη στο Θέατρο Βράχων του Βύρωνα. «Θα ακολουθήσει ο κόσμος;» λέγαμε μεταξύ μας. Ακολούθησε. Κι ας μην υπήρχε η ευκολία του Μετρό. Αυτή τη φορά μάλιστα, ήρθαν επί τούτου. Όχι «βγαίνω βόλτα, πάω Γκάζι, περνάω κι από Τεχνόπολη –τσάμπα είναι- να χαζέψω». 
Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι είναι ωραίο κοινό. Χειροκροτάει, ενθαρρύνει, απογειώνει τις μπάντες (που μην τις βλέπετε άνετες, η καρδιά τους πάει να σπάσει). Πέρσι, ας πούμε, οι Holy Driver από τη Βέροια ήταν άγνωστοι μεταξύ αγνώστων. Ξέρανε ότι ένας μόνο φίλος τους είχε έρθει από τη Βέροια για να τους δει. Ανεβαίνουν στη σκηνή και ακούνε ξαφνικά χιλιάδες φωνές και χειροκροτήματα. (Λεπτομέρεια: ο φίλος τους έλειπε. Είχε αργήσει και δεν τους πρόλαβε!).

Οι εθελοντές

Είναι συγκινητικοί. Δε ζητήσαμε ποτέ τη βοήθειά τους (πάρα μόνο από μερικούς φίλους) και έρχονται μόνοι τους. Φέτος γίνανε τόσοι πολλοί (πάνω από 150) που για να τους ειδοποιήσουμε όλους, χρειαστήκαμε βοήθεια από... 2-3 εθελοντές.

Η δωρεάν είσοδος

Είναι κάτι που στην αρχή το θεωρήσαμε αυτονόητο. Αφού το κοινό είναι κυρίως μαθητές, δε θα ‘πρεπε να πληρώνει. Σωστά; «Λάθος!», μας είπαν διάφοροι φίλοι στην πορεία. «Τους κακομαθαίνετε. Θα έπρεπε να βάλετε ένα συμβολικό εισιτήριο, έστω και 1 ευρώ, για να μαθαίνουν τα παιδιά ότι όταν πηγαίνουν κάπου, όπου για το αποτέλεσμα που θα δουν έχουν εργαστεί τόσοι επαγγελματίες, πρέπει να υπάρχει ένα αντίτιμο». 
Φέτος διαπιστώσαμε ότι αυτοί οι φίλοι ίσως είχαν τελικά δίκιο. Γιατί φέτος; Γιατί φέτος οι χορηγίες ήταν λιγότερες (λόγω κρίσης κλπ.) και βρεθήκαμε 30.000-40.000 ευρώ μείον από τον προϋπολογισμό. Για να κρατήσουμε τα υψηλά στάνταρ του φεστιβάλ (σε μηχανήματα και προσωπικό), αρχίσαμε να σκεφτόμαστε το ενδεχόμενο να βάλουμε ένα μικρό εισιτήριο των 5 ευρώ. Όταν είπαμε τον προβληματισμό μας σε μερικά παιδιά, η αντίδραση ορισμένων μάς σόκαρε. «Μα όλη η υπόθεση με το Schoolwave είναι το δωρεάν», είπε ένας. Και ένα παιδί από συγκρότημα του φετινού Schoolwave είπε: «Αν βάλετε εισιτήριο, εμάς δε μας συμφέρει. Σημαίνει ότι θα έχουμε 3.000 λιγότερο κόσμο».
Ας ξεκαθαρίσουμε λοιπόν προς ορισμένα παιδιά ορισμένα πράγματα. Όλη η υπόθεση με το Schoolwave δεν είναι το δωρεάν. Αν θέλετε σώνει και καλά δωρεάν, πηγαίνετε στις συναυλίες των δήμων και άλλων φορέων, όπου συνήθως όλα είναι ερασιτεχνικά και αρπακολατζίδικα. Ρωτήστε και τις μπάντες που είναι μεγαλύτεροι σε ηλικία και έχουν φάει στη μάπα τόσα χρόνια τον «δωρεάν» ήχο. Γι’ αυτό το «3.000 λιγότερο κόσμο», τι να πούμε; Όταν ως τώρα το κοινό σου είναι 100-200, άντε 300 άτομα, το να παραπονιέσαι ότι το κοινό θα πέσει από τα 5.000 στα 2.000 άτομα, είναι τουλάχιστον αχάριστο.
Όσο για το αν θα βάλουμε τελικά φέτος εισιτήριο, όχι, δε θα βάλουμε. Κυνηγάμε μέχρι την τελευταία στιγμή χορηγίες, κόβουμε ό,τι μπορούμε να κόψουμε από τα έξοδα, «εκμεταλλευόμαστε» την αγάπη ορισμένων ανθρώπων για το φεστιβάλ. Για φέτος τουλάχιστον.

Το dvd

Το dvd βοήθησε το φεστιβάλ να ταξιδέψει παντού. Μόλις κυκλοφόρησε το πρώτο dvd διπλασιάστηκαν την επόμενη χρονιά οι συμμετοχές των συγκροτημάτων. Χιλιάδες παιδιά σε όλη την Ελλάδα που δεν μπορούσαν ή δεν τ’ αφήνανε να ταξιδέψουν στην Αθήνα, ζήσανε το φεστιβάλ μέσα από το dvd. Για να μεταφέρει βέβαια το dvd την ατμόσφαιρα του φεστιβάλ χρειάστηκαν: ένα εξακάμερο βαν, δύο free κάμερες, ένας γερανός, ένας σκηνοθέτης, ένας τηλεσκηνοθέτης, ένας μοντέρ, ένα βαν ηχογράφησης, ένας μουσικός παραγωγός, δεκάδες ώρες στούντιο, εκατοντάδες ώρες μοντάζ, και… 50.000 ευρώ. Άξιζε; Η σημασία του dvd, πέρα από τη διάδοση του φεστιβάλ, ίσως φανεί χρόνια αργότερα, αν έχει πετύχει να αποτυπώσει κάτι από το στίγμα αυτής της γενιάς. 
 

Το Schoolwave Tour

Η ιδέα μάς ήρθε όταν πολλά παιδιά από την επαρχία στέλνανε mail με παράπονα: «Γιατί όλα να γίνονται στην Αθήνα;». Τα συγκροτήματα άλλο που δε θέλανε. Μπαίνουν σε ένα πούλμαν το πρωί και το βράδυ δίνουν ένα live σε μια πόλη χιλιόμετρα μακριά. Ο μύθος της περιοδείας. Μέχρι τώρα οι σταθμοί ήταν: Θεσσαλονίκη (3 φορές), Πρέβεζα και Χανιά. 

Schoolwave Sundays

Γιατί να περιμένουμε μέχρι το καλοκαίρι; Τα χειμωνιάτικα live στο Κύτταρο, είτε μπροστά σε 100 άτομα είτε μπροστά σε 400, ήταν μια αφορμή να συναντιόμαστε και ένα καλό ζέσταμα για τις μπάντες.

Τρία από τα μέλη της κριτικής επιτροπής: Γιώργος Κουμεντάκης, Σάκης από Rotting Christ, Γιάννης Πετρίδης

Η προώθηση

Δεν ήταν ποτέ κύριος στόχος του Schoolwave, αλλά μοιραία (με τόσα live, τόσα dvd, τόση προβολή) έρχεται κι αυτό. Και δεν είναι απαραίτητα κακό. Μια μπάντα που δουλεύει και εξελίσσεται, αξίζει και να προωθείται. Χαιρόμαστε που οι Rosebleed, ας πούμε, βγάλανε δίσκο με την Sony και παίζουν παντού. Είναι και προσγειωμένα παιδιά. Υπάρχουν μπάντες, βέβαια, που είναι έτοιμες να καβαλήσουν το καλάμι. Πριν ένα χρόνο, ένα συγκρότημα, από τα πιο προβεβλημένα μέσω του Schoolwave, απαίτησε 300 ευρώ για να παίξει σε ένα Schoolwave Sunday. «Πλάκα μας κάνετε;», τους λέμε, «εμείς προσπαθούμε ακόμα να ξεχρεώσουμε τον σκηνοθέτη του προηγούμενου dvd, μέσα στο οποίο είναι και το δικό σας τραγούδι. Αφήστε που αν δίναμε χρήματα σ’ εσάς, θα έπρεπε να δώσουμε σε όλες τις μπάντες. Γιατί μόνο σ’ εσάς;». Η απάντηση ήταν: «Γιατί εμείς είμαστε κάτι διαφορετικό και φέρνουμε περισσότερο κόσμο». Ευτυχώς μια εβδομάδα μετά ζήτησαν συγγνώμη. 

Τα ξένα μαθητικά συγκροτήματα

«Bring Schoolwave to England!» μας έλεγαν πέρσι οι Bamboo Bambos από την Αγγλία και μας έδωσαν ακόμα περισσότερο θάρρος να πάμε κάποια στιγμή το Schoolwave στο εξωτερικό. Προς το παρόν, αυτό που μπορούμε και κάνουμε είναι να προσκαλούμε κάθε χρόνο 2-3 μαθητικά συγκροτήματα από την Ευρώπη, καλύπτοντας όλα τους τα έξοδα. Φέτος έρχονται οι Deep Kick από την Ελβετία και οι Fun’ Keys από τη Γαλλία. Δύο από τους Γάλλους είχαν έρθει και πέρσι με ένα άλλο συγκρότημα. «Θέλουμε να σας καλέσουμε και φέτος», τους είπαμε, «αλλά δε φτάνουν τα χρήματα…». «Δεν πειράζει», μας είπαν, «θα έρθουμε με δικά μας έξοδα!».
 

Schoolwave 2009

Θα ξαναχτυπήσει στις 3 Ιουλίου: 27 μαθητικά συγκροτήματα και τρεις «μεγάλοι»: ο Γιάννης Αγγελάκας και οι Επισκέπτες, οι Modrec και οι Septic Flesh. Για περισσότερες λεπτομέρειες, κοιτάξτε παρακάτω...

• To Schoolwave 2009 γίνεται στο πλαίσιο του 23ου Φεστιβάλ Υμηττού, με τη συνδιοργάνωση των Δήμων Βύρωνα και Υμηττού. Υποστηρικτές: Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς, Υπουργείο Μεταφορών, ΤΡΑΙΝΟΣΕ, Υπουργείο Πολιτισμού.