Μάθημα 1ον:
Έξω οι μετανάστες!
Ρατσιστικό κείμενο τοιχοκολλήθηκε σε όλες τις αίθουσες ενός γυμνασίου της Αθήνας με τις ευλογίες της διεύθυνσης του σχολείου. Διάλεξαν και τη μέρα: στον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας κατά του Ρατσισμού! Στο μεταξύ, έξω στο προαύλιο τα παιδιά έπαιζαν μπάλα πάνω σε ένα ρατσιστικό σύνθημα που δεν έχει σβηστεί εδώ και μήνες. Σύμπτωση;
Η φράση «ΓΑΜΙΟΥΝΤΑΙ ΟΙ ΑΛΒΑΝΟΙ ΚΑΙ ΟΙ ΑΝΑΡΧΙΚΟΙ» είναι γραμμένη φαρδιά πλατιά στο προαύλιο του 6ου Γυμνασίου Γαλατσίου εδώ και τέσσερις μήνες. Η διεύθυνση πήρε, λέει, τον Δήμο να έρθει να το σβήσει, αλλά ο Δήμος δεν έκανε τίποτα. Ο Δήμος το διαψεύδει. Και το σύνθημα έμεινε για να καλημερίζει κάθε πρωί τα Αλβανάκια του σχολείου. (ΦΩΤ: Αγγελική Παναγιώτου, 23/4/2010)
Κι ενώ η νέα Υπουργός Παιδείας ανακοινώνει το «Νέο Σχολείο», στο παλιό σχολείο τα μικρά καθημερινά εγκλήματα συνεχίζονται. Συνήθως δεν αποκαλύπτονται γιατί τα κουκουλώνουν η συναδελφική ομερτά των καθηγητών, η αδιαφορία των γονέων, ο φόβος των παιδιών. Ευτυχώς υπάρχουν και εξαιρέσεις.
Πριν ένα μήνα ήρθε ένα mail στους Schooligans. Ήταν η φωτοτυπία ενός κειμένου που, όπως μας επιβεβαίωσαν καθηγητές και μαθητές, είχε τοιχοκολληθεί με εντολή της διευθύντριας σε όλες τις αίθουσες του 6ου Γυμνασίου Γαλατσίου. Ήταν ένα ρατσιστικό κείμενο γεμάτο ειρωνεία και προκατάληψη για τους λαθρομετανάστες.
Επισκεφθήκαμε το σχολείο για να κάνουμε ρεπορτάζ. Η έκπληξη δεν ήταν το ρατσιστικό σύνθημα που είδαμε μπαίνοντας στο προαύλιο. Τέτοια υπάρχουν και σε άλλα σχολεία. Η έκπληξη ήταν ότι το έχουν αφήσει να υπάρχει εδώ και μήνες σε ένα κατά τα άλλα πολύ περιποιημένο σχολείο.
Το 6ο Γυμνάσιο Γαλατσίου έχει τη φήμη ενός καλού δημοσίου σχολείου. Είναι αυστηρό, απαιτητικό, καθαρό. Θεωρείται το «κολέγιο» της περιοχής. Φέτος η διευθύντρια άλλαξε. Η τωρινή διευθύντρια είναι φιλόλογος με 33 χρόνια υπηρεσίας και θεωρείται «άνθρωπος της εκκλησίας».
Το σχολείο έχει περίπου 350 παιδιά. Όπως σε όλη την Ελλάδα, κάποια από αυτά είναι Αλβανάκια, Ουκρανάκια, Πολωνάκια. Τον Δεκέμβριο κάποιος έγραψε στο πάτωμα του προαυλίου το σύνθημα: «Γαμιούνται οι Αλβανοί και οι αναρχικοί». Τέσσερις μήνες μετά, το σύνθημα είναι ακόμα εκεί. Η διευθύντρια ισχυρίζεται ότι δεν μπορεί να σβηστεί γιατί είναι γραμμένο πάνω στο ταρτάν. Ισχυρίζεται επίσης ότι δεν είναι δική της αρμοδιότητα και ότι κάποια στιγμή έκανε ένα τηλέφωνο στο Δήμο Γαλατσίου για να έρθει να το σβήσει αλλά ο Δήμος δεν έκανε τίποτα. Ο Δήμος ισχυρίζεται ότι δεν έλαβε ποτέ κανένα γραπτό ή προφορικό αίτημα από το σχολείο. «Αν είχαμε ενημερωθεί, μέσα σε μία βδομάδα το σύνθημα θα είχε σβηστεί. Ειδικά ένα τόσο εξοργιστικό σύνθημα!», μας είπε ο Αντιδήμαρχος Παιδείας κύριος Οικονομόπουλος όταν επικοινωνήσαμε μαζί του.
Όποιος και αν έχει την ευθύνη, τα επιχειρήματα είναι αστεία. Τι πάει να πει ότι «είναι δύσκολο να σβηστεί το σύνθημα»; Τρόπος σίγουρα υπάρχει. Αν το σύνθημα έλεγε τα ίδια για τη διευθύντρια, τον Δήμαρχο ή τον Πρωθυπουργό, δε θα το έσβηναν αμέσως; Και τέλος πάντων δεν έπρεπε να δοθεί μια εξήγηση στα παιδιά; Πώς θα νιώθει ένα Αλβανάκι όταν επί τέσσερις μήνες βλέπει αυτό το σύνθημα μέσα στο σχολείο του;
Κάποιοι Αλβανοί στο σχολείο αυτό κρύβουν την καταγωγή τους - λένε ότι είναι Ιταλοί. «Μερικοί συμμαθητές μας τα κοροϊδεύουν - καμιά φορά και οι καθηγητές», μας λένε τα παιδιά με τα οποία μιλήσαμε. «Πέρσι ένας καθηγητής μας είπε σε μια μαθήτρια που δεν μπορούσε να εκφραστεί καλά: «Εσύ τι πρόβλημα έχεις και δεν μπορείς να μιλήσεις; Μήπως είσαι Αλβανάκι;». Ήταν πολύ άσχημο αυτό που έκανε. Εμείς έχουμε Αλβανούς φίλους και μας ενοχλεί να ακούμε έναν καθηγητή να τους κοροϊδεύει».
Αυτό το περιστατικό, βέβαια, θα μπορούσε να είναι «μεμονωμένο» και να χαρακτηρίζει μόνο έναν καθηγητή. Αυτό που έγινε όμως φέτος τον Μάρτιο, μόνο «μεμονωμένο» δεν είναι. Στις 18 Μαρτίου ήρθε σε όλα τα σχολεία μια εγκύκλιος από το Υπουργείο Παιδείας να γιορταστεί η Παγκόσμια Ημέρα κατά του Ρατσισμού. «Παρακαλούμε τους διευθυντές να αφιερώσουν δύο ώρες προκειμένου να οργανωθούν εκδηλώσεις και συζητήσεις για τα θέματα του ρατσισμού, των φυλετικών διακρίσεων, της ξενοφοβίας και της μη-ανεκτικότητας που χαρακτηρίζουν τις σύγχρονες πολυπολιτισμικές κοινωνίες. Ο σκοπός των εκδηλώσεων αυτών πρέπει να είναι η ευαισθητοποίηση των μαθητών στα θέματα του σεβασμού της διαφορετικότητας και της ειρηνικής συνύπαρξης…». Την εγκύκλιο υπέγραφε η υφυπουργός, Έυη Χριστοφιλοπούλου.
Αυτό είναι το κείμενο που κολλήθηκε σε όλο το σχολείο. Θα μπορούσε να το είχε συντάξει ο Άνθιμος ή ο Άδωνις. Στάζει ειρωνεία και προκατάληψη (προσέξτε τις δύο τελευταίες φράσεις). Και αν η ορθογραφία, οι τόνοι και τα περίτεχνα σχέδια σάς παραπέμπουν σε εκκλησιαστικά κείμενα, σωστά καταλάβατε. Το κείμενο είχε δημοσιευτεί λίγες μέρες πριν στο έντυπο «Ενοριακή Ευλογία» που εκδίδει ο Ιερός Ναός Αγίου Νικολάου Πευκακίων.
Σε όσους ζήτησαν τον λόγο απ' την διευθύντρια, η απάντησή της ήταν: «Εγώ το είδα σαν ένα κείμενο θετικό για την Ελλάδα. Δείχνει πόσο ανεκτική χώρα είναι! Γιατί να θίγεται κάποιος;»
Σε κάποια σχολεία η Παγκόσμια Μέρα κατά του Ρατσισμού γιορτάστηκε όπως έπρεπε. Η αφίσα αυτή είναι από το site του Δημοτικού Σχολείου Αστακού Αιτωλοακαρνανίας.
Πώς γιόρτασε η διευθύντρια του 6ου Γυμνασίου Γαλατσίου την Παγκόσμια Ημέρα κατά του Ρατσισμού; Είπε, φυσικά, στους καθηγητές να μιλήσουν αν θέλουν στα παιδιά για τον ρατσισμό, αλλά παράλληλα είπε σε έναν καθηγητή να κολλήσει μέσα σε όλες τις αίθουσες ένα κείμενο με τίτλο: «Αν διαβής παράνομα τα ελληνικά σύνορα».
Σύμφωνα με το κείμενο, αν περάσεις παράνομα τα σύνορα οποιασδήποτε ξένης χώρας, σε πυροβολούν, σε φυλακίζουν, σε αφήνουν να σαπίσεις... Αν όμως περάσεις παράνομα τα ελληνικά σύνορα, εξασφαλίζεις εργασία, άδεια, παιδεία, υγεία, λεφτά και… ευημερία. Η ειρωνεία κορυφώνεται στο τέλος: «Εξασφαλίζεις επίσης την κάλυψη ελληνικών κομμάτων να βρίζεις την Ελλάδα. Τώρα σε λίγο θα μπορείς να φτιάξεις και πολιτική παράταξη».
Ο καθηγητής που πήρε το χαρτί από την διευθύντρια, μπήκε και το κόλλησε στον πίνακα ανακοινώσεων κάθε τάξης. «Εκείνη τη στιγμή είχαμε διάλειμμα», λένε τα παιδιά. «Τον είδαμε να μπαίνει μέσα, να το κολλάει και να φεύγει κατευθείαν χωρίς να μας πει τίποτα. Ο καθηγητής αυτός ασχολείται πολύ με τη θρησκεία και την εκκλησία. Στην Α' Γυμνασίου μάς έλεγε να μη βλέπουμε Στρουμφάκια γιατί είναι πράγματα του Σατανά!».
Κατά… σατανική σύμπτωση, το κείμενο αυτό συνδέεται όντως με την Εκκλησία. Λίγες μέρες πριν είχε δημοσιευτεί στο έντυπο «Ενοριακή ευλογία» που εκδίδει ο Ιερός Ναός Αγίου Νικολάου Πευκακίων.
Το κείμενο έμεινε κολλημένο για μέρες. «Κάποια στιγμή», μας λένε τα παιδιά, «το πήραν χαμπάρι δύο καθηγήτριες και έγιναν έξαλλες. Η μία το κατέβασε αμέσως και το έσκισε, χωρίς να πει κουβέντα. Η άλλη μας έκανε μια συζήτηση γι’ αυτό μέσα στην τάξη. Εμείς της είπαμε ότι το βρίσκουμε τελείως ρατσιστικό!»
Στον σύλλογο καθηγητών δεν έγινε καμία επίσημη συνεδρίαση γύρω από το θέμα. Σε όσους ζήτησαν το λόγο από την διευθύντρια, η απάντησή της ήταν: «Εγώ το είδα σαν μια απλή σύγκριση για το τι συμβαίνει στην Ελλάδα και τι στις άλλες χώρες. Είναι ένα κείμενο θετικό για την Ελλάδα! Δείχνει πόσο ανεκτική χώρα είναι! Γιατί να θίγεται κάποιος;».
Έλα ντε!
•Τα στοιχεία όσων μαθητών και καθηγητών μάς μίλησαν είναι στη διάθεση του περιοδικού. Δεν τα δημοσιεύουμε για ευνόητους λόγους.
•Για να είναι πλήρες το ρεπορτάζ, πήραμε συνέντευξη και από τη διευθύντρια του σχολείου. Κι ενώ μιλήσαμε μαζί της για μισή ώρα, στο τέλος μας ζήτησε να μη δημοσιευτούν οι απαντήσεις της.
•Τη μέρα που παραδίδαμε το περιοδικό στο τυπογραφείο (27/4), επικοινώνησε μαζί μας πάλι ο Αντιδήμαρχος Παιδείας του Δήμου Γαλατσίου και μας είπε τα εξής: «Αμέσως μετά το τηλεφώνημά σας πήγα στο 6ο Γυμνάσιο και είδα κι εγώ αυτό το απαράδεκτο σύνθημα, για το οποίο κανείς δε μας είχε ενημερώσει. Έδωσα εντολή στο συνεργείο του Δήμου και το έσβησαν μέσα σε μία ώρα!».
