Οι ποινές που μπορούν να επιβληθούν στους μαθητές είναι: α) Παρατήρηση β) Επίπληξη (μπορεί να γραφτεί στο ποινολόγιο) γ) Ωριαία Αποβολή δ) Ημερήσια ή πολυήμερη αποβολή ε) Αλλαγή σχολικού περιβάλλοντος. Ένας καθηγητής μπορεί να ρίξει μέχρι και ωριαία αποβολή. Ο διευθυντής μέχρι τριήμερη αποβολή ενώ ο σύλλογος των καθηγητών μπορεί να επιβάλλει όλες τις ποινές.

Προεδρικό Διάταγμα 104/1979, άρθρο 27
«Δια πάσαν υπαίτιον παρέκκλισιν εκ της προησκούσης κατά την έννοιαν της παρ. 3 του άρθρ. 26 του παρόντος Π.Δ/τος διαγωγής και αναλόγως του βαθμού της παρεκκλίσεως ταύτης επιβάλλονται εις τους μαθητάς αι κάτωθι κυρώσεις: α) παρατήρησις, β) επίπληξις, γ) ωριαία απομάκρυνσις εκ του διδασκομένου μαθήματος, δ) αποβολή εκ των μαθημάτων μέχρι 3 ημερών, ε) αποβολή εκ των μαθημάτων μέχρι 5 ημερών και στ) αλλαγή σχολικού περιβάλλοντος»

Προεδρικό Διάταγμα 104/1979, άρθρο 28, παρ. 2
«α. Η παρατήρησις, σκοπούσα εις την προειδοποίησιν του μαθητού, ότι ετέρα αυτού παρέκκλισις δυνατόν να επισύρη κύρωσιν βαρυτέραν, κρίνεται ως η ελα- φροτέρα των κυρώσεων μη καταχωριζομένη εις τα οικεία βιβλία του σχολείου. β) Η επίπληξις καταχωρίζεται εις το βιβλίον Επιβολής Κυρώσεων του σχολείου, εφ` όσον κρίνει τούτο επιβεβλημένον το επιβάλλον ταύτην όργανον. γ) Πάσαι αι λοιπαί κυρώσεις του άρθ. 27 του παρόντος επιβαλλόμεναι, καταχωρίζονται εις το βιβλίον Επιβολής Κυρώσεων του Σχολείου, κατόπιν ενυπογράφου σημειώμα- τος προς τον Δ/ντήν του επιβαλόντος την κύρωσιν οργάνου, καταχωριζόμεναι επίσης εις το Ατομικόν Δελτίον του τιμωρηθέντος μαθητού»

Προεδρικό Διάταγμα 104/1979, άρθρο 28, παρ. 1
«Τας υπό του προηγουμένου άρθρου προβλεπομένας κυρώσεις δύναται να επι- βάλλουν: α) Έκαστος των διδασκόντων καθηγητών μόνον τας υπό στοιχ. α΄, β΄ και γ΄ κυρώσεις. β) Ο Διευθυντής του Σχολείου τας υπό στοιχ. α΄, β΄, γ΄ και δ΄ κυρώσεις. γ) Συμβούλιον αποτελούμενον εκ του Διευθυντού του Σχολείου, ως Προέδρου και των διδασκόντων εις την τάξιν του μαθητού καθηγητών ως μελών τας υπό στοιχ. α΄, β΄, γ΄, δ΄ και ε΄ κυρώσεις. δ) Την υπό στοιχ. στ΄ κύρωσιν δύναται να επιβάλλη μόνον η ολομέλεια του Συλλόγου των διδασκόντων του Σχολείου»

Ναι, οι μαθητές ελέγχονται για την συμπεριφορά τους τόσο εντός όσο και εκτός του σχολείου.

Προεδρικό Διάταγμα 104/1979, άρθρο 26, παρ. 1
«Η συμπεριφορά μαθητών, η καθ` οιονδήποτε τρόπον εκδηλουμένη εντός και εκτός του σχολείου δια πράξεων ή παραλείψεων, συνιστά την διαγωγή αυτών»

Όχι. Η ομαδική αποβολή απαγορεύεται. Πρέπει να υπάρχει προσωπική ευθύνη ενός μαθητή για να τιμωρηθεί για κάτι.

Εγκύκλιος Γ2/6563/21-11-1996
«Δεν υπάρχει διάταξη που να επιτρέπει ομαδική αποβολή μαθητών από τα μαθήματα τους, ούτε αποβολή εκ περιτροπής. Κάτι τέτοιο θα ήταν αντιπαιδαγωγικό και όχι σύμφωνο με το πνεύμα και τους στόχους της εκπαίδευσης. Άλλωστε δεν είναι δυνατόν να επιβάλλεται κύρωση σε μαθητές που δεν διαπιστώθηκε η προσωπική τους ευθύνη και η παρέκκλιση τους από την «προσήκουσα διαγωγή », όπως αυτή περιγράφεται στο Π.Δ. 104/79»

Ναι. Κάθε αποβολή (ωριαία, ημερήσια ή πολυήμερη) πρέπει να είναι γραπτώς αιτιολογημένη. Ο κηδεμόνας μπορεί να ζητήσει προφορική ενημέρωση και αντίγραφο της αιτιολόγησης της ποινής το οποίο ο διευθυντής οφείλει να το παρέχει.

Υπ. Απόφαση Φ.353.1/324/105657/Δ1/2002 (Καθηκοντολόγιο), άρθρο 36, παρ. 9
«(Οι καθηγητές) μεριμνούν για τη δημιουργία κλίματος αρμονικής συνεργασίας και συνεχούς και αμφίδρομης επικοινωνίας με τους γονείς και κηδεμόνες των μαθητών και τους ενημερώνουν για τη φοίτηση, τη διαγωγή και την επίδοση των παιδιών τους»

Νόμος 3528/2007 (Δημοσιοϋπαλληλικός Κώδικας), άρθρο 107, παρ. 1
«Πειθαρχικά παραπτώματα αποτελούν ιδίως (...) ιβ) η ανάρμοστη συμπεριφορά προς τους πολίτες, η αδικαιολόγητη μη εξυπηρέτησή τους και η μη έγκαιρη διεκπεραίωση των υποθέσεών τους, ιγ) η αδικαιολόγητη μη έγκαιρη απάντηση σε αναφορές πολιτών, ιδ) η αδικαιολόγητη προτίμηση νεότερων υποθέσεων με παραμέληση παλαιότερων (...) κβ) η άρνηση παροχής πληροφόρησης στους πολίτες»

Όχι, γιατί αυτό αφορά την συμμετοχή του στο μάθημα και όχι τη διαγωγή του (το κατά πόσο συμμορφώνεται στους κανόνες του σχολείου και της ηθικές αρχές της κοινωνίας).

Προεδρικό Διάταγμα 104/1979, άρθρο 26 παρ. 3
«Η προσήκουσα διαγωγή των μαθητών, νοουμένη ως έμπρακτος συμμόρφωσις προς τους διέποντας την σχολική ζωήν κανόνας και προς τας ηθικάς αρχάς του κοινωνικού περιβάλλοντος, εντός του οποίου διαβιούν, αποτελεί υποχρέωσιν αυτών, πάσα δε παρέκκλισις εκ ταύτης, εκδηλουμένη δι` υπαιτίου πράξεως ή παραλείψεως, αποτελεί αντικείμενον παιδαγωγικού ελέγχου και εν ανάγκη αντιμετωπίζεται δια σχολικών κυρώσεων κατά τας διατάξεις του παρόντος Προεδρικού Διατάγματος»

Προεδρικό Διάταγμα 409/1994 – Αξιολόγηση μαθητών Γυμνασίου, άρθρο 2
«Η αξιολόγηση του μαθητή κατά τη διάρκεια της φοίτησης του στο Γυμνάσιο προκύπτει από: α) την καθημερινή προφορική εξέταση και την όλη συμμετοχή του μαθητή στη διδακτική - μαθησιακή διαδικασία(…)»

Προεδρικό Διάταγμα 86/2001 - Αξιολόγηση των μαθητών του Ενιαίου Λυκείου, άρθρο 1
«(…)ο μαθητής αξιολογείται από: 1. Τη συμμετοχή του στην καθημερινή εργασία της τάξης και τη συνολική δραστηριότητα του μέσα στο σχολείο(…)»

Υπ. Απόφαση Φ.353.1/324/105657/Δ1/2002 (Καθηκοντολόγιο), άρθρο 36, παρ. 16
«(Οι καθηγητές) δεν επιτρέπεται να απομακρύνουν τους μαθητές από την τάξη κατά τις ώρες διδασκαλίας χωρίς σημαντικό λόγο. Εάν απομακρύνουν μαθητή από την αίθουσα, ενημερώνουν το Διευθυντή και φροντίζουν στο σημείο αυτό να εφαρμόζονται οι κείμενες διατάξεις»

Όχι, γιατί αυτό αφορά τη συμμετοχή του στο μάθημα (και κρίνεται βαθμολογικά) και όχι τη διαγωγή του.

Υπ. Απόφαση Φ.353.1/324/105657/Δ1/2002 (Καθηκοντολόγιο), άρθρο 36, παρ. 16
«(Οι καθηγητές) δεν επιτρέπεται να απομακρύνουν τους μαθητές από την τάξη κατά τις ώρες διδασκαλίας χωρίς σημαντικό λόγο. Εάν απομακρύνουν μαθητή από την αίθουσα, ενημερώνουν το Διευθυντή και φροντίζουν στο σημείο αυτό να εφαρμόζονται οι κείμενες διατάξεις»

Προεδρικό Διάταγμα 409/1994 – Αξιολόγηση μαθητών Γυμνασίου, άρθρο 2
«Η αξιολόγηση του μαθητή κατά τη διάρκεια της φοίτησης του στο Γυμνάσιο προκύπτει από: α) την καθημερινή προφορική εξέταση και την όλη συμμετοχή του μαθητή στη διδακτική - μαθησιακή διαδικασία, β) τις ολιγόλεπτες γραπτές δοκιμασίες (τεστ), γ) τις ωριαίες υποχρεωτικές γραπτές δοκιμασίες, οι οποίες γίνονται, χωρίς προειδοποίηση ανά μία κατά τη διάρκεια των δύο πρώτων τριμήνων και καλύπτουν την ύλη ευρύτερης διδακτικής ενότητας υπό τον όρο ότι προηγήθηκε κατά το προηγούμενο μάθημα σχετική ανακεφαλαίωση, δ) τις εργασίες που εκτελούν οι μαθητές, στο σχολείο ή στο σπίτι, στα πλαίσια της καθημερινής διδακτικής εργασίας, ε) τις συνθετικές δημιουργικές εργασίες, ζ) τις γραπτές ανακεφαλαιωτικές εξετάσεις του Ιουνίου»

Προεδρικό Διάταγμα 86/2001 - Αξιολόγηση των μαθητών του Ενιαίου Λυκείου, άρθρο 1
«Η αξιολόγηση των μαθητών είναι αναπόσπαστο μέρος της διδακτικής διαδικασίας που έχει ως σκοπό να προσδιορίσει το βαθμό επίτευξης των διδακτικών στόχων της, όπως αυτοί καθορίζονται από τα ισχύοντα προγράμματα σπουδών των αντίστοιχων μαθημάτων. Η αξιολόγηση οφείλει να συνδυάζει ποικίλες μορφές και τεχνικές για να επιτύχει αφενός μεν έγκυρη, αξιόπιστη, αντικειμενική και αδιάβλητη αποτίμηση των γνώσεων, της κριτικής ικανότητας και των πρακτικών δεξιοτήτων των μαθητών και αφετέρου να συμβάλλει στην αυτογνωσία και την αντικειμενική πληροφόρηση τους για το επίπεδο μάθησης και τις δεξιότητες τους. Παράλληλα, οφείλει να πληροφορεί τον εκπαιδευτικό για τα αποτελέσματα του έργου του και να ανατροφοδοτεί τη διδακτική πράξη, με στόχο τη συνεχή βελτίωση και την αύξηση της αποτελεσματικότητας της. Τέλος, υπηρετεί και την ενημέρωση των γονέων για την πρόοδο των μαθητών. Στο πλαίσιο αυτό ο μαθητής αξιολογείται από:

1. Τη συμμετοχή του στην καθημερινή εργασία της τάξης και τη συνολική δραστηριότητα του μέσα στο σχολείο.
2. Τα αποτελέσματα της επίδοσης του στις γραπτές δοκιμασίες αξιολόγησης κατά τη διάρκεια του διδακτικού έτους, οι οποίες διακρίνονται σε: α) ενδιάμεσες, οι οποίες διεξάγονται κατά τη διάρκεια των δύο τετραμήνων και β) τελικές στο τέλος του διδακτικού έτους.
3. Τις συνθετικές - δημιουργικές εργασίες, όταν του ανατίθενται αυτές.
4. Το φάκελο εκπαιδευτικών επιδόσεων και δραστηριοτήτων του μαθητή, όπου αυτός τηρείται»

Ναι, αν το κάνει εσκεμμένα και κατ’ επανάληψη. Χωρίς φόρμα θεωρείται ότι ο μαθητής δεν μπορεί να συμμετέχει στο μάθημα της Γυμναστικής και γι’ αυτό παίρνει απουσία.

Εγκύκλιος Γ4/752/18-09-1986
«Οι μαθητές υποχρεωτικά, στο μάθημα της Φυσικής Αγωγής, πρέπει να προσέρχονται με αθλητική περιβολή, ανεξάρτητα με το είδος, τη φίρμα, το χρώμα αυτής και των υποδημάτων. Αυτό είναι αναγκαίο, γιατί έτσι αυξάνεται η κινητική τους δραστηριότητα, οι ασκήσεις εκτελούνται ανετότερα με αποτέλεσμα να επιτυγχάνεται η μεγαλύτερη δυνατή απόδοση σε όλα τα είδη των αθλητικών δραστηριοτήτων, και επί πλέον διασφαλίζεται η σωματική ακεραιότητα και η υγεία των μαθητών. Οι μαθητές που δεν θα φέρουν αθλητική περιβολή για οποιοδήποτε λόγο, εσκεμμένα και κατ’ επανάληψη, προκειμένου να αποφύγουν το μάθημα της Φυσικής Αγωγής, δεν θα συμμετέχουν σ’ αυτό, θα τους καταλογίζεται απουσία, θα ενημερώνεται ο Διευθυντής του σχολείου, θα αποτελεί κριτήριο για την αξιολόγησή τους και θα λαμβάνουν γνώση οι κηδεμόνες τους. Και οι καθηγητές Φυσικής Αγωγής θα πρέπει να έχουν αθλητική περιβολή κατά τη διάρκεια της διδασκαλίας του μαθήματος της Φ.Α. και του Αθλητισμού».

Όχι. Για κάθε αποβολή πρέπει να υπάρχει κάποιο παράπτωμα το οποίο περιγράφεται γραπτώς στο ποινολόγιο. Δεν μπορείτε να τιμωρηθείτε για το ίδιο παράπτωμα και με ωριαία αποβολή και με ημερήσια.

Προεδρικό Διάταγμα 104/1979, άρθρο 28 παρ. 2
«Πάσαι αι λοιπαί κυρώσεις του άρθ. 27 του παρόντος επιβαλλόμεναι, καταχωρίζονται εις το βιβλίον Επιβολής Κυρώσεων του Σχολείου, κατόπιν ενυπογράφου σημειώματος προς τον Δ/ντήν του επιβαλόντος την κύρωσιν οργάνου, καταχωριζόμεναι επίσης εις το Ατομικόν Δελτίον του τιμωρηθέντος μαθητού».

Όχι, γιατί και στις δύο περιπτώσεις ο καθηγητής θα πρέπει να σημειώσει ψευδώς στο απουσιολόγιο είτε ότι απουσίαζες (ενώ ήσουν παρών), είτε ότι σου επέβαλε την ποινή της «ωριαίας απομάκρυνσης από το διδασκόμενο μάθημα» ενώ παρέμεινες στην τάξη. Απουσία μπορεί να σημειωθεί σε έναν μαθητή μόνο όταν είναι απών από την τάξη (είτε επειδή έλειπε μόνος του, είτε επειδή τον απομάκρυνε ο καθηγητής).

Προεδρικό Διάταγμα 104/1979, άρθρο 27, παρ. 1
«(…)επιβάλλονται εις τους μαθητάς αι κάτωθι κυρώσεις: (…) γ) ωριαία απομάκρυνσις εκ του διδασκομένου μαθήματος (…)»

Όχι. Ο καθηγητής παραβιάζει τα καθήκοντά του. Οφείλει να σημειώσει «ωριαία αποβολή» και να κάνει γραπτή αιτιολόγηση στο Ποινολόγιο. Αν ο καθηγητής δεν ακολουθήσει την τυπική διαδικασία, η απουσία που σημειώθηκε είναι άκυρη και πρέπει να σβηστεί από τον Σύλλογο των Καθηγητών στη συνεδρίαση που θα γίνει στο τέλος της χρονιάς.

Εγκύκλιος Γ2/5098/18-09-1992
«Επειδή κατά πάγια νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας «η παράλειψη ουσιώδους τύπου επάγεται ακυρότητα της όλης διαδικασίας και της τελικής εκτελεστής πράξεως» και «η δράση της δημόσιας διοίκησης δεν είναι νόμιμη, όταν δεν τηρούνται οι τύποι οι επιβαλλόμενοι από τους νόμους στις διοικητικές ενέργειες», παρακαλούμε κατά την επιβολή σε μαθητές των κυρώσεων (ωριαίας απομακρύνσεως ή της αποβολής από τα μαθήματα) που προβλέπονται από τις κείμενες διατάξεις, να τηρείται η διαδικασία που προβλέπεται για μεν τα ΤΕΛ και τις ΤΕΣ από το άρθρο 31 του Π.Δ. 294/79 ,για δε τα Γυμνάσια και τους λοι- πούς τύπους Λυκείων από τις διατάξεις της § 2γ`; του άρθρου 28 του Π.Δ. 104/79. Σε διαφορετική περίπτωση οι καταχωριζόμενες απουσίες θεωρούνται μη νόμιμες και δεν πρέπει να προσμετρώνται στο σύνολο των απουσιών ενός μαθητή κατά τον ετήσιο χαρακτηρισμό της φοίτησης του»

Ναι, αν αποφασιστεί από το Σύλλογο η «αλλαγή σχολικού περιβάλλοντος» και τεκμηριώνεται ότι εξαντλήθηκαν προηγουμένως οι παιδαγωγικές μέθοδοι απέναντι στον μαθητή και ότι η αλλαγή αυτή είναι προς όφελός του.

Εγκύκλιος 141522/Γ2/9-11-2010
«Οι σχολικές κυρώσεις (…) πρέπει να επιβάλλονται κλιμακωτά. (…) Όσον αφορά στη διαδικασία λήψης απόφασης σχετικά με την αλλαγή σχολικού περιβάλλον- τος επισημαίνουμε τα εξής: (…) θα πρέπει να γίνεται αναλυτική αναφορά στις παιδαγωγικές μεθόδους που χρησιμοποιήθηκαν σε προηγούμενες περιπτώσεις για τον συγκεκριμένο μαθητή και αναλυτική αναφορά των κυρώσεων που επιβλήθηκαν πριν την υιοθέτηση της τελευταίας κατά σειρά κύρωσης (…) Θα πρέπει να τηρείται ειδική και επαρκής αιτιολόγηση ως προς την αναγκαιότητα της ποινής. (...) Επίσης, θα πρέπει να αναφέρονται οι λόγοι για τους οποίους εκτιμάται ότι ο συγκεκριμένος μαθητής θα ωφεληθεί από την αλλαγή αυτή. (...) Η επιβολή της κύρωσης της αλλαγής του σχολικού περιβάλλοντος δεν θα πρέπει να ανακοινώνεται δημόσια ώστε να μην περιορίζεται η παιδαγωγική αξία της επιβαλλόμενης κύρωσης και να αποφεύγεται η διαπόμπευση του μαθητή».