Ένας μαθητής μπορεί να μείνει στην ίδια τάξη αν ξεπεράσει το όριο των αδικαιολογήτων απουσιών ή το όριο των συνολικών απουσιών (όριο δικαιολογημένων απουσιών δεν υπάρχει). Στο Γυμνάσιο και στις ΕΠΑ.Σ. μπορεί ένας μαθητής που πέρασε το όριο των συνολικών απουσιών για 50 ή λιγότερες απουσίες να παραπεμφθεί σε εξετάσεις όλων των μαθημάτων τον Σεπτέμβρη. Στο Λύκειο δεν υπάρχει αυτή η δυνατότητα. Το όριο των συνολικών απουσιών αυξάνεται κατά 50 για μαθητές που έχουν μέσο όρο στα μαθήματα πάνω από 15 (στο Α και Β τετράμηνο) και διαγωγή κοσμιοτάτη. Δείτε τα όρια των απουσιών, ανάλογα με τον τύπο του σχολείου, συγκεντρωμένα στον παρακάτω πίνακα.

Οι απουσίες ενός μαθητή μπορούν να δικαιολογηθούν:
α) Από γιατρό
β) Από τον κηδεμόνα του
γ) Από τον Σύλλογο των Καθηγητών

Ο κηδεμόνας έχει δύο περιορισμούς. Δεν μπορεί να δικαιολογήσει:
α) Πάνω από 2 συνεχόμενες ημέρες
β) Πάνω από 10 ημέρες συνολικά τον χρόνο

Η δικαιολόγηση των απουσιών πρέπει να γίνει μέσα σε 10 εργάσιμες ημέρες από την επιστροφή του μαθητή στο σχολείο.

Με πρόσφατο νόμο, αποφασίστηκε ότι απουσίες μπορεί να δικαιολογεί και ο Σύλλογος των καθηγητών του σχολείου για:
α) λόγους υγείας (όταν η πάθηση είναι εμφανής και δεν χρειάζεται απόδειξη)
β) ενδιάμεσες ώρες (και χωρίς την άδεια διευθυντή) αν η απουσία μπήκε κατά λάθος από αμέλεια του απουσιολόγου ή του καθηγητή
γ) πρώτες ώρες, αν δικαιολογείται η μη έγκαιρη προσέλευση στο σχολείο λόγω κινητικών προβλημάτων του μαθητή

Προεδρικό Διάταγμα 104/1979, άρθρο 25
«Ο κηδεμόνας κάθε μαθητή που απουσίασε για λόγους υγείας από το Σχολείο περισσότερο από δύο μέρες, είναι υποχρεωμένος να προσκομίσει ο ίδιος, το βραδύτερο μέχρι και τη δεκάτη μέρα από την επιστροφή του μαθητή στο Σχολείο, βεβαίωση δημόσιου νοσηλευτικού ιδρύματος ή σχολιατρικής υπηρεσίας ή οποιουδήποτε ιδιώτη γιατρού, που να πιστοποιεί το είδος και τη διάρκεια της ασθένειας. Η βεβαίωση αυτή μπορεί να χρησιμεύσει ως δικαιολογητικό για τις αντίστοιχες απουσίες. (…) Κάθε βεβαίωση υποβάλλεται με αίτηση και καταχωρίζεται στο πρωτόκολλο απαραιτήτως. Για τη δικαιολόγηση απουσιών δύο (2) ημερών, λόγω ασθενείας ή άλλων σοβαρών οικογενειακών λόγων, αρκεί και ενυπόγραφο σημείωμα του κηδεμόνα που προσκομίζεται από τον ίδιο αποκλειστικά δέκα μέρες το πολύ μετά την επάνοδο του μαθητή στο Σχολείο. Με τον τρόπο αυτό ο κηδεμόνας μπορεί να δικαιολογήσει τις απουσίες το πολύ δέκα ημερών (10) αθροιστικά για όλο το έτος»

Νόμος 4115/2013, άρθρο 54, παρ. 2
«Ο Σύλλογος των Διδασκόντων του Σχολείου έχει τη δυνατότητα να δικαιολογεί απουσίες μαθητών για λόγους υγείας, με ιατρική βεβαίωση ή χωρίς ιατρική βεβαίωση αν η πάθηση είναι εμφανής και μη χρήζουσα απόδειξης: α. Για μεμονωμένες ή συνεχείς ώρες ημερήσιου προγράμματος και χωρίς την άδεια του Διευθυντή αν δεν καταχωρίστηκε σχετική παρατήρηση στο ημερήσιο δελτίο απουσιών (π.χ. γιατί από αμέλεια δεν ζητήθηκε άδεια ή από αμέλεια δεν καταχωρίστηκε σχετική παρατήρηση), εφόσον εξετάζοντας κάθε περίπτωση αναλυτικά και χωριστά ο σύλλογος κρίνει ότι αδικούνται άλλως οι μαθητές από υπαιτιότητα του Σχολείου, β. για πρώτες ώρες, εφόσον δικαιολογείται η μη έγκαιρη προσέλευση στο Σχολείο (κινητικά προβλήματα - αναπηρία)»

Στην τελευταία συνεδρίαση της χρονιάς (πριν τις εξετάσεις) ο Σύλλογος των Καθηγητών παίρνει απόφαση για την φοίτηση των μαθητών (αν πέρασαν ή αν έμειναν). Σε αυτό τον σύλλογο ο σύλλογος πρέπει σύμφωνα με τη νομοθεσία να σβήσει τις απουσίες που οφείλονται στους παρακάτω λόγους:
1) Ειδική αποστολή μαθητών στο εξωτερικό ή στο εσωτερικό με εντολή του Υπουργείου ή του Νομάρχη
2) Απασχόληση μαθητών σε εργασία από τον Διευθυντή ή από τον Σύλλογο των Καθηγητών
3) Παρουσίαση μαθητών στο συμβούλιο επιλογής οπλιτών
4) Συμμετοχή μαθητών σε επίσημους αθλητικούς αγώνες
5) Μέρες θρησκευτικής τους αργίας αλλόθρησκων μαθητών
6) Μεταγραφή μαθητή σε σχολείο άλλης πόλης (μέχρι τρεις ημέρες)
7) Απαλλαγή από συγκεκριμένα μαθήματα (Θρησκευτικά, Γυμναστική)
8) Στάση εργασίας ή απεργία ΚΤΕΛ - Λεωφορείων
9) Σε μαθητές που πάσχουν από μεσογειακή ή δρεπανοκυτταρική αναιμία - μέχρι 24 μέρες τον χρόνο (και μέχρι 3 μέρες τον μήνα)
10) Μετάβαση για θεραπεία στο εξωτερικό (μέχρι τρεις μέρες)
11) Μετάβαση σε άλλη πόλη λόγω εκλογών (1 ή 2 μέρες, ανάλογα με την περίπτωση)

Επίσης ο Σύλλογος μπορεί να σβήσει τις απουσίες που οφείλονται σε αποβολές (μέχρι τρεις ημέρες), αν κρίνει ότι ο μαθητής διόρθωσε την διαγωγή του.

Προεδρικό Διάταγμα 104/79, άρθρο 21, παρ. 1
«Δια τον χαρακτηρισμόν κατά την έννοιαν του Αρ.24 του παρόντος Π.Δ. της φοιτήσεως των μαθητών δεν λαμβάνονται υπ` όψιν: α) Απουσίαι εκ του σχολείου κατά τας ώρας λειτουργίας αυτού μαθητών αποστελλομένων εις το εξωτερικό ή το εσωτερικόν δι` ειδικήν αποστολήν δυνάμει εγγράφου εντολής του ΥΠ.Ε.Π.Θ. ή του οικείου Νομάρχου. β) Απουσίαι μαθητών απασχολουμένων οπωσδήποτε εις εργασίαν ανατεθείσαν αυτοίς υπό του Δ/ντού ή δια πράξεως του Συλλόγου των διδασκόντων. γ) Απουσίαι μαθητών δια την προσέλευσιν των ενώπιον του Συμβουλίου επιλογής οπλιτών προσηκόντως αποδεδειγμένην. δ) Απουσία λόγω συμμετοχής εις επισήμους αθλητικάς εκδηλώσεις πιστοποιουμένη υπό της αρμοδίας δημοσίας αθλητικής αρχής. ε) Απουσίαι μαθητών i)του Καθολικού Δόγματος κατά τας εορτάς του Μνηστή¬ρος Ιωσήφ, της Αγίας Δωρεάς και από της προτεραίας μέχρι της επομένης του Λατινικού Πάσχα, ii)του Εβραϊκού Θρησκεύματος την προτεραίαν και την 1ην του Εβραϊκού έτους, την ημέραν της Εξιλεώσεως ως και την προτεραίαν και την ημέραν του Εβραϊκού Πάσχα, iii) του Μουσουλμανικού Θρησκεύματος κατά τας ημέρας των εορτών Σεκέρ Μπαιράμ και Κουρμπάν Μπαιράμ και την προτεραίαν εκάστης τού¬των. στ) Απουσία των μαθητών συνεπεία μετεγγραφής εις Γυμνάσιο ή Λύκειον ετέρας πόλεως επί τρεις ημέρας, μη περιλαμβανομένης εις ταύτας της ημέρας της εκδόσεως του προς αποχώρησιν του μαθητού υπηρεσιακού σημειώματος. ζ) Απουσία μαθητών απαλλασσομένων νομίμως εν μέρει ή εν όλω εκ της συμμετοχής αυτών εις την διδασκαλίαν μαθημάτων κατά τα εν τω επομένω άρθρω οριζόμενα. (Τα επόμενα προστέθηκαν με το Αρ.1 του Π.Δ.485/83) η)Απουσία μαθητών από το σχολείο κατά τις ώρες λειτουργίας του οφειλόμενες σε ολιγόωρη ή ολιγοήμερη απεργία των υπεραστικών λεωφορείων ΚΤΕΛ που βεβαιώνεται κατά τόπους από τον Οικείο Νομάρχη. θ)Απουσία μαθητών από το σχολείο κατά τις ώρες λειτουργίας του, που οφείλονται στις προβλεπόμενες από το άρθρο 27 του Π.Δ.104/79 και του άρθρου 30 του Π.Δ. 294/79 κυρώσεις και μέχρι τριών (3) ημερών κατά την κρίση του Συλλόγου των διδασκόντων σε συνδυασμό με τις διατάξεις της §3 του άρθρου 28 του Π.Δ. 104/79 και του άρθρου 31 του Π.Δ.294/79 ι)Απουσίες μαθητών μέχρι τριών το πολύ ημερών κατά μήνα οφειλόμενες στην ανάγκη μεταγγίσεως αίματος σε ειδικό νοσηλευτικό ίδρυμα λόγω μεσογειακής ή δρεπανοκυτταρικής αναιμίας από την οποίαν πάσχουν. Οι απουσίες αυτές δεν μπορούν να υπερβούν αθροιστικά για όλο το έτος τις απουσίες 24 ημερών, ια)Απουσίες μαθητών οφειλόμενες σε θεραπεία αρχική ή συνεχιζόμενη σε χώρες του εξωτερικού. Στις περιπτώσεις αυτές δεν υπολογίζονται και οι απουσίες τριών ημερών για την μετάβαση και επιστροφή πέρα από τις βεβαιούμενες από τα σχετικά ιατρικά πιστοποιητικά, ιβ)Σε όσους μαθητές μεταβούν στον τόπο καταγωγής τους για άσκηση του εκλογικού τους δικαιώματος, δεν θα υπολογιστούν για το χαρακτηρισμό της φοίτησης τους απουσίες μίας ή δύο ημερών κατά περίπτωση»

Εξαρτάται. Θα πρέπει οι γονείς σου να υποβάλλουν εκπρόθεσμα τα δικαιολογητικά και να περιμένουν την απόφαση του Συλλόγου των Καθηγητών στο τέλος της χρονιάς. Με πρόσφατο νόμο, το Υπουργείο Παιδείας έδωσε το δικαίωμα στον Σύλλογο των Καθηγητών όλων των σχολείων (στα ΕΠΑ.Λ. υπήρχε ήδη η δυνατότητα) να κάνει δεκτά τα εκπρόθεσμα δικαιολογητικά.

Νόμος 4115/2013, άρθρο 54, παρ.1
«Μπορεί ο Σύλλογος των διδασκόντων του Σχολείου, αποφασίζοντας σχετικά με την δικαιολόγηση απουσιών μαθητών, να κάνει δεκτά ή να απορρίπτει εκπρόθεσμα δικαιολογητικά:
α. ιατρικές βεβαιώσεις
β. αιτήσεις − βεβαιώσεις κηδεμόνων
που προσκομίστηκαν μετά από δέκα (10) εργάσιμες ημέρες από την επιστροφή του μαθητή στο σχολείο, εξετάζοντας κάθε περίπτωση αναλυτικά και χωριστά και έχοντας τη δυνατότητα να συγχωρήσει την εκπρόθεσμη υποβολή τους με αιτιολογημένη απόφασή του»

Όχι. Σε αντίθεση με τη σημαία, το απουσιολόγιο μπορεί να ανατεθεί από τον Διευθυντή σε οποιονδήποτε μαθητή διακρίνεται για το «ήθος» και την «επίδοση» του.

Προεδρικό Διάταγμα 104/1979, άρθρο 23, παρ. 2
«Η σύνταξις και η φύλαξις του ημερήσιου δελτίου απουσιών ανατίθεται υπό του Διευθυντού του σχολείου εις μαθητήν τάξεως ή τμήματος τάξεως διακρινόμενον εις το ήθος και την επίδοσιν, αναπληρούμενον υπό ετέρου μαθητού υπό τους αυτούς όρους».

Ναι. Η ευθύνη για το απουσιολόγιο είναι ένα πρόσθετο καθήκον για έναν μαθητή και δεν μπορεί να είναι υποχρεωτικό. Εξάλλου ο Διευθυντής έχει τη δυνατότητα να αναθέσει το απουσιολόγιο σε οποιονδήποτε μαθητή διακρίνεται για το «ήθος» και την «επίδοση» του.

Προεδρικό Διάταγμα 104/1979, άρθρο 23, παρ. 2
«Η σύνταξις και η φύλαξις του ημερήσιου δελτίου απουσιών ανατίθεται υπό του Διευθυντού του σχολείου εις μαθητήν τάξεως ή τμήματος τάξεως διακρινόμενον εις το ήθος και την επίδοσιν, αναπληρούμενον υπό ετέρου μαθητού υπό τους αυτούς όρους».

Ναι. Ο καθηγητής είναι υπεύθυνος για τον έλεγχό τους και την υπογραφή.

Προεδρικό Διάταγμα 104/1979, άρθρο 23, παρ. 2
«Η σύνταξις και η φύλαξις του ημερήσιου δελτίου απουσιών ανατίθεται υπό του Διευθυντού του σχολείου εις μαθητήν τάξεως ή τμήματος τάξεως διακρινόμενον εις το ήθος και την επίδοσιν, αναπληρούμενον υπό ετέρου μαθητού υπό τους αυτούς όρους».

Υπ. Απόφαση Φ.353.1/324/105657/Δ1/2002 (Καθηκοντολόγιο), άρθρο 36, παρ. 21
«Οι καθηγητές (...) ελέγχουν με προσοχή τις απουσίες των μαθητών, υπογράφοντες το ημερήσιο δελτίο απουσιών».

Ναι, γιατί έχει αναλάβει τη σύνταξη του απουσιολογίου και δεν εκτελεί σωστά το καθήκον του.

Προεδρικό Διάταγμα 104/1979, άρθρο 23, παρ. 2
«Η σύνταξις και η φύλαξις του ημερήσιου δελτίου απουσιών ανατίθεται υπό του Διευθυντού του σχολείου εις μαθητήν τάξεως ή τμήματος τάξεως διακρινόμενον εις το ήθος και την επίδοσιν, αναπληρούμενον υπό ετέρου μαθητού υπό τους αυτούς όρους».

Προεδρικό Διάταγμα 104/1979, άρθρο 26 παρ. 3
«Η προσήκουσα διαγωγή των μαθητών, νοουμένη ως έμπρακτος συμμόρφωσις προς τους διέποντας την σχολική ζωήν κανόνας (…)»

Ναι, γιατί έχει την ευθύνη της φύλαξής του.

Προεδρικό Διάταγμα 104/1979, άρθρο 23, παρ. 2
«Η σύνταξις και η φύλαξις του ημερήσιου δελτίου απουσιών ανατίθεται υπό του Διευθυντού του σχολείου εις μαθητήν τάξεως ή τμήματος τάξεως διακρινόμενον εις το ήθος και την επίδοσιν, αναπληρούμενον υπό ετέρου μαθητού υπό τους αυτούς όρους».

Ναι. Για την ακρίβεια ο Διευθυντής είναι υποχρεωμένος να έχει κλειστή την πόρτα του σχολείου όλες τις ώρες λειτουργίας του.

Εγκύκλιος 2368/Γ2/09-01-2007
«Οι Διευθυντές των σχολικών μονάδων Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαιδευσης υποχρεούνται να φροντίζουν, ώστε οι θύρες εισόδου - εξόδου στο χώρο του σχολείου να παραμένουν κλειστές καθ’ όλη τη διάρκεια λειτουργίας του σχολείου»

Όχι, γιατί έχει ευθύνη για την ασφάλεια τους.

Υπ. Απόφαση Φ.353.1./324/105657/Δ1/16-10-2002 (Καθηκοντολόγιο), άρθρο 29, παρ. 5
«(Ο Διευθυντής) είναι υπεύθυνος, μαζί με τους εκπαιδευτικούς (…) για την προστασία της υγείας και ασφάλειας των μαθητών»

Ναι, αλλά οι απουσίες αυτές πρέπει να σβηστούν από τον Σύλλογο των Καθηγητών στη συνεδρίαση που γίνεται στο τέλος της χρονιάς. Ο νόμος λέει ότι δεν υπολογίζονται οι απουσίες που οφείλονται σε απεργία ή στάση εργασίας των υπεραστικών λεωφορείων (ΚΤΕΛ). Επίσης, με αφορμή τις πρόσφατες απεργίες των μέσων μεταφοράς στα αστικά κέντρα, υπήρξε και σχετική εγκύκλιος, σύμφωνα με την οποία δεν μπαίνουν απουσίες στους μαθητές που χρησιμοποιούν λεωφορεία για να πηγαίνουν σε Μουσικά σχο- λεία, Καλλιτεχνικά, Πειραματικά, ΕΠΑΛ και ΕΠΑΣ.

Προεδρικό Διάταγμα 104/1979, άρθρο 21
«Δια τον χαρακτηρισμόν (…) της φοιτήσεως των μαθητών δεν λαμβάνονται υπ` όψιν (…) η)Απουσία μαθητών από το σχολείο κατά τις ώρες λειτουργίας του οφειλόμενες σε ολιγόωρη ή ολιγοήμερη απεργία των υπεραστικών λεωφορείων ΚΤΕΛ που βεβαιώνεται κατά τόπους από τον Οικείο Νομάρχη»

Εγκύκλιος 4845/Γ2/15-01-2013
«Κατόπιν ερωτημάτων που υποβλήθηκαν στην Υπηρεσία μας σχετικά με τις απουσίες μαθητών που δεν ανήκουν χωροταξικά στη σχολική μονάδα που φοιτούν (Εσπερινά, Μουσικά, Πειραματικά, Καλλιτεχνικά, ΕΠΑ.Λ. και ΕΠΑ.Σ.) και οι οποίες αποδεδειγμένα (ανάλογα με το μέσο που χρησιμοποιεί ο κάθε μαθητής) οφείλονται σε απεργία των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς, σας πληροφορούμε ότι οι απουσίες αυτές δε λαμβάνονται υπόψη για το χαρακτηρισμό της φοίτησης»

Όσοι μαθητές μένουν πολύ μακριά από το σχολείο (ο νόμος περιγράφει αναλυτικά τις αποστάσεις). Αν ο δήμος δεν παρέχει δωρεάν μεταφορά σε κάποιον μαθητή, τότε ο μαθητής δικαιούται ένα μηνιαίο επίδομα για τα μεταφορικά του έξοδα.

Υπ. Απόφαση 35415/01-08-2011, άρθρο 1
«Οι δήμοι υποχρεούνται να μεταφέρουν δωρεάν τους μαθητές πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης δημόσιων σχολείων οι οποίοι κατοικούν από την έδρα του σχολείου τους σε απόσταση μεγαλύτερη από την οριζόμενη ως εξής:
α) 1.200 μέτρα για μαθητές πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης
β) 2.500 μέτρα για μαθητές Γυμνασίων
γ) 4.000 μέτρα για μαθητές Λυκείων, ΕΠΑΛ και ΕΠΑΣ με την προϋπόθεση ότι οι μαθητές φοιτούν στο πλησιέστερο σχολείο της αντίστοιχης κατηγορίας (δημοτικό, γυμνάσιο, λύκειο, ΕΠΑΛ, ΕΠΑΣ, κ.τ.λ.)»

Υπ. Απόφαση 35415/01-08-2011, άρθρο 3
«Επιδότηση μαθητών 1. Αν η μεταφορά των μαθητών κατά τις διατάξεις του άρθρου 2 είναι αδύνατη ή κρίνεται οικονομικά ασύμφορη και οι μαθητές:
α) έχουν εγκατασταθεί στην έδρα του σχολείου τους.
β) μεταφέρονται με ευθύνη εκείνων που έχουν τη γονική μέριμνα των μαθητών ή των νομίμων επιτρόπων τους, χορηγείται στους μαθητές μηνιαίο επίδομα ως ακολούθως:
i. στους μαθητές της πρώτης (α) περίπτωσης μηνιαίο επίδομα 85 €
ii. στους μαθητές της δεύτερης (β) περίπτωσης μηνιαίο επίδομα υπολογιζόμενο βάσει της χιλιομετρικής απόστασης της κατοικίας από το σχολείο με χιλιομετρικό κόστος ίσο με 0.35 €/χιλιόμετρο και για τις μέρες λειτουργίας του σχολείου ανά μήνα όπως θα πιστοποιείται από το διευθυντή του σχολείου και μέχρι 1500 € ανά μαθητή, εξαιρουμένων των μαθητών ΣΜΕΑ, για κάθε σχολικό έτος»